Groter risico op doseringsfouten bij kinderen
Wist je dat jonge kinderen het meeste risico lopen op foute dosering van geneesmiddelen? Het grootste aantal fouten gebeurt zelfs bij kinderen jonger dan 1 jaar! En dat is niet ok, kinderen ondervinden sowieso al veel meer bijwerkingen van geneesmiddelen dan volwassenen en doseerfouten kunnen heel schadelijke gevolgen hebben.
Kinderen lopen het meeste risico omdat zij geneesmiddelen het vaakst in vloeibare orale vorm toegediend krijgen: de top drie van meest gebruikte formulaties bij kinderen zijn alle drie vloeibaar; oplossingen, poeders voor suspensie en siropen. De juiste dosering ervan is dan ook ontzettend belangrijk.
Pro’s en con’s van vloeibare geneesmiddelen
Vloeibare geneesmiddelen hebben zeker ook heel wat voordelen: ze kunnen makkelijk doorgeslikt worden en een dosisaanpassing kan heel eenvoudig doorgevoerd worden.
Maar geneesmiddelen in vloeibare vorm zijn ook de moeilijkste om precies af te meten en dus om er een correcte dosis van toe te dienen. Omdat het afmeten van de dosis van een vloeibaar geneesmiddel vlak voor de toediening gebeurd in plaats van tijdens de productie, is het zelden even nauwkeurig als de dosering van een pilletje, capsule of tablet.
De juiste dosering
Er zijn heel wat zaken die fout kunnen lopen bij het afmeten van vloeibare geneesmiddelen. Zeker zolang er verschillende hulpmiddelen voor orale toediening (spuiten, maatlepels, maatbekers, druppeltellers, ….) naast elkaar blijven bestaan, blijft er ook het risico op foute dosering.
Ook wordt de juistheid van de afgemeten hoeveelheid sterk beïnvloed door de stroperigheid of dikte (viscositeit) van de afgemeten vloeistof, net zoals onduidelijke of moeilijke doseerinstructies, zodat je zelf nog aan het rekenen moet, maken de kans op een foute dosis groter. Denk bijvoorbeeld aan "15mg/kg lichaamsgewicht per dosis (tot 4x daags)".
Je apotheker speelt een belangrijke rol door het afleveren van geneesmiddelen te begeleiden en het correct omzetten van de instructies van je arts in een duidelijke uitleg, zowel mondeling als schriftelijk door het te noteren op de verpakking van het geneesmiddel.
Soeplepel, maatbeker, spuitje, … ?
Het gebruik van een huishoudelijke lepel (eetlepel, soeplepel, …) is uiteraard de minst accurate en dus de minst goede manier van doseren; grote lepels zorgen voor overdosering en kleine lepels voor een onderdosering.
Gelukkig wordt er amper nog voorgeschreven in ‘koffielepel, soeplepel, …’ en vaker in maatlepel, milliliter (ml), aantal druppels, …. Zo heb je veel minder de neiging, zeker als er ook een doseerinstrument wordt meegeleverd, om een huishoudelijke lepel te gebruiken.
Eén doseerinstrument, één geneesmiddel
Het doseerhulpmiddel van het ene vloeibare geneesmiddel is zelden bruikbaar voor het andere; de bijgeleverde orale spuitjes van verschillende geneesmiddelen hebben niet altijd dezelfde schaal. Dit kan dus leiden tot doseerfouten, zeker als doseerspuiten volgens gewicht (kilogram of kg) zijn aangeduid en onderling worden verwisseld.
Gelukkig worden de meeste doseerhulpmiddelen meegeleverd in de verpakking. Gebruik dus steeds het hulpmiddel dat in de verpakking wordt meegeleverd als je vloeibare geneesmiddelen inneemt of moet toedienen bij kinderen.
Moet er een ander hulpmiddel worden gebruikt, zorg er dan altijd voor dat de berekening van de toe te dienen dosis correct is. Vraag bij twijfel raad aan je arts of apotheker.
Vragen? We staan voor je klaar!
Heb je vragen over de toediening van vloeibare geneesmiddelen? Dan kan je uiteraard steeds bij ons terecht:
Stel je vraag | Mail ons | Bel ons op 016 56 85 93 of stuur een bericht via WhatsApp of Messenger
Neem in geval van overdosering contact op met je arts, huisapotheker of met Antigifcentrum (070 245 245).
#medicijnen #dosering
Bronnen:
- Doseerinstructies bij afleveren van vloeibare geneesmiddelvormen aan kinderen, Jan Venneman, Universiteit Gent, 2015.
- Federaal agentschap geneesmiddelen en gezondheidsproducten (fagg), flash-vig news 01/07/2020